Quận 8 là một quận ven, có vị trí địa lý và điều kiện tự nhiên khá thuận lợi về khả năng tiếp nhận, cung cấp hàng hóa từ khu vực đồng bằng sông Cửu Long và các tỉnh miền Tây. Tuy nhiên, là một quận tiếp giáp với vùng ven ngoại thành đang trong quá trình đô thị hóa, hệ thống giao thông chậm phát triển; với hơn 45km kênh rạch lớn, nhỏ chia cắt thành từng khu vực cù lao; đô thị quận 8 là đô thị mang tính tự phát, không theo quy hoạch. Tuy gần trung tâm thành phố, nhưng quận bị cách ly bởi 2 con kênh lớn là kênh Tàu Hủ và kênh Đôi, nên hạ tầng chưa được đầu tư đồng bộ. Trên địa bàn quận hiện có hơn 26.600 căn nhà cần giải tỏa, chỉnh trang, trong đó gồm 10.615 căn nhà ven hoặc trên kênh rạch và gần 16.000 căn nhà tại 26 khu nhà lụp xụp.
Với vị trí địa lý và điều kiện tự nhiên như đã nêu trên, Quận 8 bước vào triển khai thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2010 trong tình hình phải trực tiếp đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức mới nảy sinh; tình hình thiên tai, dịch bệnh diễn biến phức tạp; hạn hán dẫn đến thiếu điện phục vụ sản xuất, sinh hoạt; nhất là trong những tháng cuối năm 2010 thị trường giá cả biến động tiêu cực; song công tác chỉ đạo, điều hành của Ủy ban nhân dân quận đã có nhiều nỗ lực, khắc phục khó khăn, tập trung triển khai nhiều biện pháp cụ thể và quyết liệt, cùng với sự chỉ đạo và hỗ trợ tích cực của Thành ủy - Ủy ban nhân dân thành phố - Quận ủy và các sở - ngành thành phố, nên tình hình kinh tế – xã hội quận trong năm 2010 có nhiều chuyển biến tích cực, sản xuất – kinh doanh – xuất khẩu đã có dấu hiệu hồi phục; tranh thủ được sự hỗ trợ của thành phố về nguồn vốn đầu tư phát triển và đầu tư xây dựng cơ bản; thu ngân sách vượt chỉ tiêu phấn đấu do quận đề ra; an sinh xã hội được chú trọng, đời sống của đại bộ phận nhân dân ổn định; an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội không có diễn biến phức tạp; quận đã tổ chức thành công Đại hội Đảng cơ sở và Đại hội đại biểu Đảng bộ quận lần thứ X (nhiệm kỳ 2010 – 2015).
Về kinh tế, giá trị sản xuất công nghiệp tăng 19,30% so với cùng kỳ 2009; doanh thu thương mại - dịch vụ tăng 25,80%; kim ngạch xuất khẩu tăng 18,08%; kim ngạch nhập khẩu tăng 75,79% so với cùng kỳ 2009.
Tổng thu ngân sách Nhà nước năm 2010 đạt 134,04% dự toán pháp lệnh và bằng 118,81% chỉ tiêu phấn đấu, tăng 40,63% so cùng kỳ năm 2009.
Về đầu tư xây dựng cơ bản, một số công trình trọng điểm đã và đang triển khai trên địa bàn quận như dự án Chỉnh trang đô thị rạch Ụ Cây, cầu Tạ Quang Bửu, Khu chung cư tái định cư Trương Đình Hội II, Khu B - C Bông Sao, Khu dân cư B - C Bùi Minh Trực; xây dựng Trường Trung học cơ sở phường 7, các dự án xây dựng trụ sở và Trạm Y tế Ủy ban nhân dân một số phường… Trong số các dự án đã và đang triển khai trên địa bàn, đáng chú ý là dự án Chỉnh trang đô thị rạch Ụ Cây phường 9, 10, 11 (giai đoạn 1), được thành phố chọn là dự án đặc biệt của chương trình phát triển nhà ở thành phố; với thời gian triển khai thực hiện chỉ trên 04 tháng, bằng sự quyết tâm cao của cả hệ thống chính trị, quận đã hiệp thương, bồi thường giải tỏa, di dời, tái định cư cho trên 900 căn hộ, được nhân dân đồng tình hưởng ứng, được thành phố đánh giá cao và được xem là mô hình mẫu trong việc huy động lực lượng tổng hợp vào triển khai các dự án trọng điểm.
Về văn hóa - xã hội, đã có nhiều chuyển biến tích cực. Tiếp tục thực hiện có hiệu quả phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hoá” và kế hoạch “Năm thực hiện nếp sống văn minh, mỹ quan đô thị” bằng nhiều hình thức phong phú, đã tác động tích cực đến người dân trong việc giữ gìn vệ sinh, mỹ quan đô thị, được thành phố công nhận phường 2, phường 3 là Phường Văn hóa.
Quy mô, mạng lưới giáo dục tiếp tục được phát triển, quan tâm đầu tư trang thiết bị dạy học, thay đổi môi trường cảnh quan, vệ sinh học đường, xây dựng mô hình “trường tiên tiến hiện đại”, đã có thêm 03 Trường Mầm non được công nhận chuẩn quốc gia mức độ 1. Chương trình phát triển vùng đô thị quận 8 đã mang lại một số kết quả nhất định, góp phần tăng cường cơ sở vật chất, chăm lo cho giáo viên và học sinh tốt hơn. Đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên linh hoạt trong việc thực hiện chương trình mới, nâng cao trình độ chuyên môn, tích cực ứng dụng công nghệ thông tin trong giảng dạy, xử lý tốt các tình huống sư phạm, quan tâm phát hiện bồi dưỡng học sinh năng khiếu, phụ đạo học sinh yếu, tăng cường giáo dục truyền thống lịch sử, phối hợp các đoàn thể vận động đưa trẻ bỏ học trở lại trường học.
Cơ sở vật chất, trang thiết bị y tế được tăng cường, đã giúp nâng cao chất lượng khám chữa bệnh cho người dân. Bệnh viện quận 8 đã triển khai đưa vào hoạt động các khoa mới như Khoa nhi – nhiễm, phòng bột chấn thương chỉnh hình, phẫu thuật mắt bằng phương pháp Phaco, áp dụng kỹ thuật cao trong điều trị như chạy thận nhân tạo, phẫu thuật trĩ bằng phương pháp Longo.
Công tác giảm nghèo tập trung thực hiện các biện pháp giảm nghèo bền vững, vận động học nghề và giới thiệu việc làm, hỗ trợ chăm lo ổn định cuộc sống, cho vay 1.510 hộ với tổng số vốn 12,115 tỷ đồng, cho vay 7 dự án với số tiền 900 triệu đồng; thẩm định chuyển thành phố 40 hồ sơ vay Quỹ 156 với số tiền 578 triệu đồng; sửa chữa 07 căn nhà diện chính sách (tổng số kinh phí là 1.686.000.000đ)xây dựng 107 nhà tình thương (tổng số kinh phí là 96.705đ), sửa chữa chống dột 89 căn (tổng số kinh phí là 583.514.000đ). Để chăm lo tốt hơn cho các gia đình chính sách, các hộ dân nghèo trên địa bàn, quận đã tổ chức thành công Chương trình truyền hình trực tiếp đêm văn nghệ “Nghĩa tình quận 8” lần thứ 2, với số tiền vận động được trên 27 tỷ đồng.
Tình hình an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội tiếp tục được giữ vững, đảm bảo an toàn tuyệt đối Đại hội Đảng các cấp, các sự kiện chính trị quan trọng trên địa bàn. Đấu tranh có hiệu quả với các đối tượng phản động, chống đối, cơ hội chính trị. Công tác nắm tình hình được tăng cường, thường xuyên tuần tra khép kín địa bàn, tập trung các địa bàn trọng điểm đã được xác định cũng như địa bàn có nguy cơ phức tạp. Triển khai các biện pháp phòng ngừa, đấu tranh quyết liệt với tội phạm hình sự và tệ nạn xã hội, phối hợp tốt công tác lập hồ sơ đưa đối tượng vào trường giáo dưỡng, cơ sở giáo dục, tổ chức truy bắt đối tượng bị truy nã, bị xử lý theo quy định.
Về công tác cải cách hành chính, quận đã được Đoàn đánh giá của Văn phòng Chứng nhận chất lượng (Liên hiệp các tổ chức Khoa học và kỹ thuật Việt Nam) đánh giá và cấp GCN việc thực hiện Hệ thống Quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn ISO 9001:2008; đã tổ chức Hội nghị sơ kết việc thực hiện thí điểm mô hình một cửa liên thông giữa các cơ quan chuyên môn quận và Ủy ban nhân dân 04 phường; triển khai kế hoạch tiếp tục thực hiện mô hình một cửa liên thông giữa các cơ quan chuyên môn của quận và 09 phường (mở rộng thêm 05 phường).
Qua triển khai thực hiện có hiệu quả các chỉ tiêu, nhiệm vụ năm 2010, quận 8 rút ra một số bài học kinh nghiệm sau:
1. Trong tình hình điểm xuất phát của quận còn thấp và trong điều kiện của một quận nội thị còn nhiều khó khăn, để tổ chức thực hiện có kết quả nhiệm vụ chính trị, đòi hỏi tập thể Ủy ban nhân dân quận phải có sự đoàn kết nhất trí cao, chung sức vì mục tiêu chung; trong chỉ đạo, điều hành, vừa phải tuân thủ nguyên tắc tập trung dân chủ, vừa phát huy cao nhất tính năng động, sáng tạo, dám nghĩ, biết làm, dám chịu trách nhiệm, tạo được lòng tin của cơ sở, tạo sự đồng thuận của nhân dân, trên cơ sở đó huy động được sức mạnh tổng hợp, khắc phục khó khăn, hoàn thành tốt các chỉ tiêu, nhiệm vụ đã đề ra.
2. Trong việc triển khai tổ chức thực hiện, cần đề ra các biện pháp phù hợp và có sự tập trung cao cho từng công việc cấp thiết, vào những thời điểm cấp bách, chủ động không trông chờ, ỷ lại hoặc đổ lỗi cho khó khăn rồi buông xuôi.
3. Tăng cường đi cơ sở, lắng nghe ý kiến của cơ sở, các kiến nghị của nhân dân, qua đó nắm chắc tình hình, nắm chắc địa bàn, đề ra các giải pháp mang tính đột phá, khả thi, đi vào lòng người, tạo được sự đồng thuận của xã hội, huy động toàn hệ thống chính trị cùng thực hiện.
Mặc dù vẫn còn nhiều khó khăn, song với những kết quả đạt được như trên đáng được trân trọng và có ý nghĩa rất quan trọng đối với quận 8 và cũng mở ra một tương lai tươi sáng cho năm 2011 và những năm tiếp theo./.
(Nguyễn Văn Khánh – VPUBNDQ8)