Đang cãi nhau về khoản tiền 150.000 đồng - chi phí bồi hoàn sửa xe gắn máy, Nguyễn Ngọc Tiến Em (19 tuổi, ngụ quận 8) rút dao đâm thủng tim anh L.Q.M. (27 tuổi) và N.N.V. (29 tuổi) khiến anh V. thiệt mạng còn anh M. bị thương nặng.
Trong lúc đi ăn hủ tiếu, chỉ vì “bị” B.T.N. (17 tuổi, ngụ Tiền Giang), ngồi gần ngước lên nhìn, Nguyễn Tấn Cường (22 tuổi) và đồng bọn cho rằng anh N. “kênh” mình, liền vác dao, mã tấu kéo đến đánh, khiến anh N. chết ngay tại chỗ. Còn Huỳnh Tấn Thiện, Phan Văn Định (cùng 17 tuổi, cùng ngụ quận 8) và đồng bọn quay lại đâm chết anh H.N.T. (20 tuổi) do nghe thấy một câu chửi “đồ chó chết” vào lúc đi ngang qua chỗ T. cùng nhiều người đang đá bóng, dù không nắm rõ ai chửi, chửi ai. Có thể nói, trong một bộ phận thanh thiếu niên đang hình thành xu hướng “nói chuyện” bằng hung khí như trên. Nhiều người sẵn sàng vung dao, mã tấu giáng đòn trí mạng vào người khác, hoặc vì lý do rất đơn giản, hoặc để giải quyết mâu thuẫn nhỏ nhặt bộc phát hàng ngày. Theo thống kê, tình trạng giết người vì nguyên nhân xã hội trong những năm gần đây tăng đột biến, thường chiếm đến 90% tổng số các vụ án giết người mỗi năm.
Trực tiếp điều tra các vụ án trên, đại úy Lê Hữu Phước, Phó Đội trưởng Đội Cảnh sát điều tra tội phạm về trật tự xã hội Công an quận 8, phải thốt lên: “Họ quá coi thường mạng sống con người. Chỉ vì lý do đâu đâu, có khi chẳng liên quan đến lợi ích của mình, nghe người khác kêu ra đường, bảo đâm người ta, thế là đâm chém một cách cuồng điên, bất chấp phải trái”. Hiện nay, đặc biệt nổi lên tình trạng một bộ phận thanh thiếu niên - đa phần là thanh niên bỏ học, tụ tập chơi bời, thường có các hành vi thiếu văn hóa nơi công cộng - mang theo hung khí. Khi xảy ra những chuyện rất nhỏ nhặt khiến các đối tượng không vừa ý, lập tức họ dùng hung khí xử nạn nhân.
Trong các nguyên nhân như chúng ta vẫn thường nói tới do bản thân, gia đình, nhà trường và xã hội thiếu quan tâm, thì lỗ hổng lớn nhất, quan trọng nhất chính là giáo dục từ gia đình chưa tốt nếu không muốn nói là nhiều gia đình… xúi con làm bậy. Lỗ hổng giáo dục từ thuở nhỏ khiến đạo đức của bộ phận thanh niên xuống cấp nhiều, không biết yêu thương quý trọng đồng loại và mạng sống của cả bản thân mình; không uyển chuyển, tinh tế trong ứng xử cũng như hướng tới các giá trị cốt lõi của cuộc sống. Các điều tra viên dày dạn kinh nghiệm cho biết, ngành công an chỉ phòng ngừa có hiệu quả đối với các băng, ổ, nhóm có biểu hiện hoạt động tội phạm còn các hành động giết người bộc phát, xuất phát từ những lý do bất thường như trên thì… không biết đâu mà phòng ngừa!
Và như thế, cùng với gia đình, các ban ngành, đoàn thể cần sâu sát hơn với đời sống quần chúng nhân dân để kịp thời nắm bắt tâm tư, chia sẻ khó khăn và giải quyết rốt ráo các mâu thuẫn phát sinh. Cần xây dựng một môi trường sống lành mạnh, tạo công ăn việc làm và an sinh xã hội sẽ hạn chế những cái chết oan khốc như đã nêu trên.
Mạnh Hòa
(Theo báo SGGP ngày 09/05/2012)