Trước thềm năm mới, với không khí náo nức, vui tươi của những ngày cận kề tết Nguyên đán Tân Mão năm 2011, Ban tuyên giáo Quận ủy giới thiệu đến cấp ủy cơ sở Đảng, Ủy ban nhân dân 16 phường mô hình “Chuyển hóa khu dân cư có nguy cơ cháy, nổ cao thành khu dân cư an toàn phòng cháy chữa cháy (PCCC) tại tổ dân phố 85, 87 khu phố 5, phường 1. Đây là công trình thiết thực của Đảng bộ và nhân dân phường 1, góp phần nâng cao đời sống, tinh thần cho nhân dân.
Phường 1 có diện tích 48,495ha được chia thành 05 khu phố và 87 tổ dân phố với tổng số hộ thực tế cư trú là 5.187 hộ với 24.818 nhân khẩu. Khu phố 5 phường 1 có 22 tổ dân phố với tổng số hộ cư trú là 1428 hộ với 6460 nhân khẩu.
Đời sống nhân dân ở phường đa số là nhân dân lao động nghèo, còn nhiều nhà xây dựng bằng vật liệu dể cháy (như vách ván + tole, mái lá hoặc giấy dầu) tập trung nhiều vào những hộ cho thuê nhà, nhà ven sông nhất là ở khu phố 5. Tình trạng dân nhập cư từ các nơi về thuê nhà tạm trú, sinh sống làm ăn tại địa phương rất nhiều, làm cho tình hình an ninh trật tự, vệ sinh môi trường, nhất là công tác phòng cháy chữa cháy càng thêm phức tạp. Đa số các hộ dân sống ở đây phần lớn là thuê nhà để ở, một căn hộ nhiều thế hệ, gia đình sống trong một diện tích hẹp, ý thức về phòng cháy chữa cháy còn rất kém; đây là nguyên nhân dễ xảy ra cháy và khi có cháy xảy ra rất khó cho lực lượng chữa cháy đến cứu chữa, vì đa số những nơi dễ cháy này có hệ thống giao thông kém, đa số là các hẻm nhỏ, nhà nhỏ, dây điện chằng chịch, do đó rất dể làm cháy lan ra nhiều hộ, gây thiệt hại lớn về người và tài sản. Cụ thể là vào lúc 11 giờ 30 phút ngày 26/01/2008 trên địa bàn tổ 87, khu phố 5 đã xảy ra 01 vụ cháy nhà, nguyên nhân là do gia đình không quản lý để trẻ em làm bén lửa, Công an phường cùng lực lượng PCCC khu phố dập tắc kịp thời, tài sản thiệt hại gồm 16 căn nhà, trong đó có 09 căn cháy rụi 100%, số nhà cháy chủ yếu là cấp 4, diện tích nhỏ (từ 10m2 đến 36m2).
Để công tác quản lý địa bàn chặt chẽ và đảm bảo cuộc sống của nhân dân UBND phường đã cùng với Sở cảnh sát PCCC thành phố và Phòng cảnh sát PCCC quận 8 đã tiến hành khảo sát toàn bộ các khu vực trên địa bàn và xác định tổ dân phố 85, 87 khu phố 5 là khu dân cư có nguy cơ cháy nổ cao, cần được chuyển hóa. Được sự thống nhất của Quận ủy, Ủy ban nhân dân Quận, ngày 31/10/2009, UBND phường 1 và Phòng cảnh sát PCCC quận 8 đã ký kết liên tịch về thực hiện công trình “Chuyển hóa khu dân cư có nguy cơ cháy, nổ cao thành khu dân cư an toàn PCCC tại tổ 85, 87 khu phố 5, phường 1 với các nội dung và các bước thực hiện như sau:
- Tổ chức họp tổ dân phố, các đoàn thể ở khu phố và phát thanh hàng ngày trên hệ thống loa phát thanh để tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật trong nhân dân về tác hại và hậu quả các khu vực nhà có nguy cơ cháy cao nằm trong khu dân cư trên địa bàn phường nhất là ở khu phố 5. Phát huy sức mạnh của hệ thống chính trị, Mặt trận và các đoàn thể tập trung tuyên truyền trong nhân dân tham gia công tác PCCC. Thực hiện có hiệu quả phương châm 4 tại chổ “ Chỉ huy tại chổ, lực lượng tại chổ, phương tiện tại chổ và vật tư, hậu cần tại chổ”, dập tắc kịp thời các đám cháy mới phát sinh. Vận động từng hộ dân, từng tổ dân phố nâng cao ý thức cảnh giác các nguy cơ cháy có thể xảy ra, tự kiểm tra công tác PCCC để kịp thời phát hiện những sơ hở thiếu xót, qua đó có biện pháp khắc phục kịp thời, loại bỏ các nguyên nhân có thể gây ra cháy nổ.
- Củng cố và duy trì thường xuyên việc học tập, huấn luyện sử dụng các phương tiện, dụng cụ chữa cháy, công tác cứu hộ cứu nạn tại chổ đối với lực lượng bảo vệ dân phố, lực lượng chữa cháy ở từng khu phố và hướng dẫn nhân dân biết thao tác sử dụng phương tiện, dụng cụ phòng cháy chữa cháy. Phối hợp với Trung tâm văn hóa quận 8 tổ chức 02 buổi chiếu phim tuyên truyền về PCCC tại tổ dân phố 85, 87 với trên 120 hộ tham gia.
- Các ban ngành đòan thể tuyên truyền vận động nhân dân không kinh doanh, buôn bán lấn chiếm hẻm, lòng, lề đường, đảm bảo thuận lợi cho việc tổ chức chữa cháy và di chuyển tài sản khi có cháy xảy ra.
- Xây dựng nội quy, quy định PCCC phù hợp với điều kiện thực tế tại từng khu phố và thống nhất các tín hiệu báo động khi có cháy xảy ra.
- Phối hợp cùng Phòng cảnh sát PCCC huấn luyện các phương án và kỹ thuật chữa cháy cho lực lượng PCCC ở 5 khu phố, kỷ thuật sử dụng bình CO2, bình bọt và máy bơm chữa cháy cho các doanh nghiệp và nhân dân trên địa bàn để thực hiện tốt việc chữa cháy kịp thời khi có cháy nổ xảy ra trên địa bàn. Hướng dẫn 22 tổ dân phố, 300 hộ dân tự kiểm tra công tác PCCC của tổ dân phố và của từng hộ gia đình cụ thể như về câu mắc, sử dụng điện, bố trí bếp ăn, bàn thờ cúng và mua sắm phương tiện PCCC.
- Xây dựng nội quy, quy định về an tòan PCCC bằng tờ rơi và phát hộ dân ở 22 tổ dân phố, khu phố 5 với số lượng 1.000 tờ, hướng dẫn các hộ dân làm cam kết thực hiện công tác PCCC ở khu dân cư.
Qua việc kiên trì tuyên truyền vận động của Phòng cảnh sát PCCC quận 8, UBND phường, sự hỗ trợ hướng dẫn tận tình của phòng Quản lý đô thị quận 8 và các ban ngành đòan thể phường; hai hộ có nhà cho thuê có nguy cơ cháy cao ở tổ dân phố 85, 87 khu phố 5 đã chấp hành và tiến hành việc sửa chữa lại nhà theo chỉ đạo của UBND quận 8 với sự giám sát của Phòng Cảnh sát phòng cháy quận 8 và phòng Quản lý đô thị quận 8 với mật độ xây dựng là 70%, còn lại 30% diện tích đất để phòng ngừa về phòng cháy chữa cháy. Hộ Lê Thị Mỹ Trang mở rộng hẻm từ 1,2mét thành 2,5mét với gần 100m2 đất phải hiến (trị giá 450triệu đồng) và tự đầu tư bê tông hẻm với kinh phí khỏang 70 triệu đồng, tạo khỏang sân trống có diện tích khỏang 50m2 để trẻ em vui chơi; trước khi xây dựng hộ bà Trang có 32 phòng với trên 130nhân khẩu, sau khi sửa chữa lại chỉ còn 27 phòng, bỏ đi 05 phòng để làm đường thông hành địa dịch giữa 02 dãy nhà; thay đổi toàn bộ hệ thống dây điện chằng chịch, không đảm bảo an toàn PCCC bằng dây điện mới và hệ thống điện đã được thiết kế gọn gàng, đảm bảo việc cháy nổ do chặp điện. Thực hiện việc gắn các tiêu lệnh PCCC cũng như trang bị các bình chữa cháy gắn dọc theo 02 dãy nhà cho thuê. Hộ Hùynh Văn Tân mở rộng hẻm từ 1,2mét thành 2,5mét với gần 50m2 đất phải hiến (trị giá 225triệu đồng) và tự đầu tư bê tông hẻm với kinh phí khỏang 30 triệu đồng; trước khi xây dựng hộ ông Tân có 27 phòng với 109 nhân khẩu, sau khi sửa chữa lại chỉ còn 21 phòng, bỏ đi 06 phòng để làm đường thông hành địa dịch giữa 02 dãy nhà; thay đổi tòan bộ hệ thống dây điện chằng chịch, không đảm bảo an tòan PCCC bằng dây điện mới và hệ thống điện đã được thiết kế gọn gàng, đảm bảo việc cháy nổ do chặp điện. Thực hiện việc gắn các tiêu lệnh PCCC cũng như trang bị các bình chữa cháy gắn dọc theo 02 dãy nhà cho thuê. Các hộ dân khu phố 5, tổ dân phố tự trang bị phương tiện chữa cháy tại chổ, tối thiểu từ 03 đến 05 hộ dân trang bị 01 bình chữa cháy xách tay loại khí CO2 hoặc bột khô, mỗi tổ dân phố có 05 bình chữa cháy và mỗi hộ có phòng cho thuê ít nhất phải có 3 bình chữa chữa cháy, tổng cộng phương tiện dụng cụ PCCC ở khu phố 5 hiện nay có 01 xe chữa cháy mini và trên 130 bình chữa cháy. 21 hộ dân khu phố 5 đã tự ý thức sửa chữa nhà, chuyển đổi vật liệu xây dựng dễ cháy thành vật liệu xây dựng khó cháy, không cháy nhưng không làm thay đổi diện tích, kích thước và kiểu dáng căn nhà.
Sau khi sửa chữa xong, 02 khu dân cư có nguy cơ cháy cao này đã trở thành 02 khu dân cư an tòan về PCCC với khuôn viên rộng rải thóang mát, sạch đẹp hơn, lối đi được rộng rải tạo sự thỏai mái trong khu vực. Thực hiện được công trình này, nhân dân khu vực rất đồng tình ủng hộ vì không còn cảnh phải lo sợ khi mùa nắng nóng tới, nguy cơ cháy có thể xảy ra và lan tỏa cả khu vực, lối đi công cộng được mở rộng, tạo sự thông thóang trong khu dân cư, nhân dân các khu vực còn lại cũng mong muốn phường nhân rộng mô hình này đến các khu dân cư khác trên địa bàn. Ngòai ra, việc chuyển hóa khu dân cư có nguy cơ cháy cao này tác động rất lớn đến tâm lý người dân, nhận thức của nhân dân được nâng lên nhất là việc đảm bảo PCCC trong phạm vi nhà của từng hộ.
Thực hiện được công trình “Chuyển hóa khu dân cư có nguy cơ cháy, nổ cao trở thành khu dân cư an tòan về PCCC ở tổ dân phố 85, 87 khu phố 5” là một thành công lớn của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân, có sự phối hợp chặt chẽ giữa các ngành chức năng Quận với phường. Mô hình này cần được cấp ủy cơ sở Đảng, Ủy ban nhân dân các phường nhiên cứu thực hiện nhân rộng nhằm đảm bảo điều kiện sinh hoạt, nâng cao, ổn định cuộc sống cho nhân dân.
(Trần Thị Thu Trang – Ban Tuyên Giáo QUQ8)