Một hình ảnh mà bất cứ ai trong mỗi người chúng ta đều đã ít nhất một lần chứng kiến khi đi dọc các tuyến đường, đi ngang các đơn vị… có sử dụng hàn cắt kim loại: hàn – cắt không che chắn, xỉ - tia lửa bắn tung tóe bên cạnh các vật liệu dễ cháy, khoảng cách từ các chai khí đến mũi hàn chỉ vài bước chân, người thợ hàn – cắt kim loại không có trang phục – dụng cụ bảo hộ… thậm chí, khi hàn các biển hiệu, bảng quảng cáo bên trên, xỉ - tia lửa bắn tung tóe, rơi vãi xuống ngay bên dưới là khu vực để xe, trong khi chủ, quản lý, nhân viên, người dân đứng xem, thợ hàn vẫn cứ làm việc một cách vô tư.
Và thực tế các vụ cháy, nổ tại nước ta trong nhiều năm qua, bắt nguồn từ sự vô tư, xem thường… của người thợ hàn – cắt kim loại, của chủ, quản lý, nhân viên các đơn vị có sử dụng hàn – cắt kim loại đến người dân xung quanh… đã dẫn đến thiệt hại về người và tài sản vô cùng thảm khốc khi có cháy, nổ xảy ra như: vụ cháy Trung tâm thương mại quốc tế ITC – Quận 1 – TP. HCM ngày 29/1/2002 làm chết 60 người, 70 người bị thương; vụ cháy Quán bar tại 9A Trần Thánh Tông - Hà Nội ngày 19/11/2013 làm 6 người chết; vụ cháy Karaoke số 68 Trần Thái Tông - Hà Nội ngày 1/11/2016 làm 13 người chết; vụ cháy Xưởng sản xuất bánh kẹo trên địa bàn Xã Đức Thượng - Huyện Hoài Đức - Hà Nội ngày 29/7/2017 làm 8 người tử vong, 2 người bị bỏng nặng... đây là một số ít trong số hàng trăm vụ cháy, nổ do hàn - cắt kim loại gây ra.
Để tích cực phòng ngừa cháy, nổ do hàn – cắt kim loại gây ra, để không còn những vụ cháy thảm khốc về người và tài sản như các vụ cháy mà chúng tôi đã liệt kê ở trên, trước tiên, mỗi chúng ta, mỗi người dân, mà đặc biệt là người đứng đầu, quản lý, nhân viên… các đơn vị có sử dụng hàn – cắt kim loại, người dân tại các khu vực có hàn – cắt kim loại phải hết sức cẩn thận, chấp hành nghiêm các quy định an toàn, cảnh giác, đấu tranh ngăn chặn với các hành vi hàn – cắt kim loại mất an toàn, đe dọa cháy, nổ bằng các biện pháp cụ thể và báo ngay cho lực lượng Cảnh sát PC&CC qua số 114 biết các địa điểm, khu vực đang có hàn – cắt kim loại không an toàn để kịp thời ngăn chặn – xử lý nghiêm, tránh hiện tượng vô tư, bình thản, bàng quan… đến tình trạng “điếc không sợ súng”.
Khi hàn – cắt kim loại, cá nhân người thợ, người đứng đầu, nhân viên… các đơn vị có sử dụng hàn cắt kim loại phải:
1. Trước khi tiến hành hàn, cắt phải kiểm tra lại toàn bộ hệ thống thiết bị, máy móc, que hàn hoặc độ kín của hệ thống ống dẫn khí, van, bình khí nén nếu hàn cắt bằng khí axetilen hoặc GAS.
2. Khi tiến hành hàn cắt các thùng kín, thùng chứa các dung môi chất lỏng dễ cháy nổ phải xúc rửa, vệ sinh, kiểm tra nồng độ chất cháy để đảm bảo dưới nồng độ nguy hiểm cháy nổ thấp và làm thông thoáng trong suốt quá trình hàn cắt.
3. Trong quá trình hàn cắt kim loại phải tổ chức che chắn bằng các vật liệu không cháy hoặc di chuyển các vật liệu dễ cháy ra khỏi khu vực hàn cắt (tối thiểu 10 m), phải có biện pháp an toàn phòng cháy chữa cháy và phương án xử lý cháy, nổ.
4. Trong trường hợp bắt buộc, phải có biện pháp che chắn hợp lý, không để vảy hàn có nhiệt độ cao bắn sang khu vực xung quanh gây cháy các chất dễ cháy. Trong quá trình hàn cắt kim loại phải cử người trông coi. Phải có người trực thường xuyên trong suốt quá trình hàn, cắt ít nhất có mặt sau 30 phút, đồng thời kiểm tra thật kỹ trước khi kết thúc việc hàn cắt.
5. Thợ hàn phải được tập huấn về nghiệp vụ PCCC, nắm vững đặc điểm nguy hiểm cháy nổ trong hàn cắt kim loại, biết sử dụng thành thạo các loại phương tiện phòng cháy chữa cháy tại chỗ để có thể dập tắt được đám cháy ngay khi mới phát sinh. Khi hàn phải có thiết bị bảo hộ như kính chắn, quần áo, mũ bảo hộ để đảm bảo an toàn trong quá trình hàn, cắt.
6. Khi mỏ hàn đang nóng đỏ thì không được mang ra khỏi vị trí làm việc dành riêng cho thợ hàn; Khi nghỉ giải lao thì phải tắt lửa mỏ hàn. Trường hợp nghỉ ca dài như nghỉ trưa thì phải ngắt điện hoặc khóa van bình khí nén để đảm bảo an toàn.
7. Đối với thợ hàn cắt, khi leo thang hàn, cắt trên cao thì không mang theo mỏ hàn hơi dang cháy hoặc mỏ hàn điện đang hoạt động. Khi hàn, cắt trong những khu vực kín thì phải đốt mỏ hàn từ bên ngoài mang vào. Không quấn ống dẫn khí quanh cổ, quanh người với hàn hơi hoặc giẫm lên dây dẫn điện trong quá trình hàn điện.
8. Phải bố trí sẵn các phương tiện chữa cháy tại chỗ như xô, chậu chứa nước; bình chữa cháy xách tay; chăn chiên…để kịp thời sử dụng khi có sự cố cháy, nổ xảy ra.
Tấn Tài - PHÒNG CẢNH SÁT PHÒNG CHÁY VÀ CHỮA CHÁY QUẬN 8