Những năm qua, Quận 8 đã có những bước đột phá, tạo sự chuyển biến tích cực trong việc quy hoạch, chỉnh trang đô thị, xây dựng những khu dân cư mới, nhà cao tầng hiện đại, di dời nhà trên kênh rạch, điển hình như các dự án di dời nhà trên và ven kênh Tàu Hủ, rạch Ụ Cây,… được sự đồng tình, ủng hộ của Nhân dân, từ đó góp phần hoàn chỉnh hệ thống hạ tầng kỹ thuật, giao thông, cải thiện ô nhiễm môi trường, từng bước cải thiện và nâng cao chất lượng môi trường sống cho Nhân dân, đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế - văn hóa - xã hội của quận.
Toàn cảnh khu vực kênh Tàu Hũ quận 8 hiện nay. Ảnh: Vinh Hiển
Tiếp tục phát huy những kết quả đạt được cũng như thực hiện có hiệu quả Chương trình đột phá của thành phố về chỉnh trang và phát triển đô thị, Đảng bộ thành phố đã thống nhất chủ trương thực hiện Chương trình chỉnh trang đô thị, di dời và tái định cư, cải thiện điều kiện sống cho các hộ dân ở trên và ven kênh rạch trên địa bàn quận 8 giai đoạn 2015 - 2020. Và tại buổi làm việc với Ban Thường vụ Quận ủy Quận 8 vào ngày 23 tháng 5 năm 2016, đồng chí Bí thư Thành ủy Đinh La Thăng đã chỉ đạo Đảng bộ, chính quyền Quận 8 tập trung lãnh đạo, phấn đấu hoàn thành việc di dời toàn bộ nhà ở trên và ven kênh rạch, tổ chức lại cuộc sống dân cư, cải thiện lại điều kiện sống tốt hơn, góp phần thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị mà Nghị quyết Đại hội X Đảng bộ thành phố và Nghị quyết Đại hội XI Đảng bộ quận đã đề ra.
Hiện nay, trên địa bàn quận 8 còn khoảng 9.503 căn nhà, khu đất trên và ven kênh rạch, trong đó nằm hoàn toàn trên kênh rạch là 1.099 căn và nằm ven kênh rạch là 8.404 căn, chiếm 45,7% tổng số nhà trên và ven kênh rạch trên toàn địa bàn thành phố (tập trung chủ yếu dọc tuyến kênh Tàu Hủ - Lò Gốm, kênh Đôi). Đa số nhà trên và ven kênh rạch chủ yếu là nhà cấp 4, lụp xụp, kết cấu tạm bợ, không đảm bảo điều kiện sống, sinh hoạt của người dân, thiếu các tiện nghi cơ bản, thiếu nhà vệ sinh tự hủy, nước và rác sinh hoạt thải trực tiếp xuống kênh rạch, làm mức độ ô nhiễm ngày càng tăng, gây tắc nghẽn hệ thống tiêu thoát nước. Từ nay đến năm 2020, Quận sẽ tập trung triển khai thực hiện Dự án chỉnh trang đô thị, di dời và tái định cư, tổ chức lại cuộc sống dân cư tốt hơn cho các hộ dân ở trên và ven kênh rạch trên địa bàn quận.
Đối với dự án tại bờ Bắc kênh Đôi, đây là nhóm dự án thực hiện bằng vốn ngân sách nhà nước, với mục tiêu nhằm xây dựng bờ kè và đường giao thông dọc bờ kênh; phạm vi dự án được triển khai thực hiện tại các Phường 8, 9, 10, 12 và 14; tổng diện tích đất thu hồi khoảng 24.219m2 và tổng số hộ dân bị ảnh hưởng của dự án khoảng 960 trường hợp. Đối với dự án tại bờ Nam kênh Đôi, đây là nhóm dự án kết hợp giữa Nhà nước và nhà đầu tư xã hội hóa, với mục tiêu là xây dựng bờ kè, công viên cây xanh tạo cảnh quan đô thị, bến đường thủy nội địa kết hợp khai thác quỹ đất để xây dựng các khu dịch vụ, thương mại và chung cư cao tầng phục vụ tái định cư và thu hồi vốn thực hiện dự án; phạm vi dự án được triển khai thực hiện tại các Phường 1, 2, 3, 4, 5, 6 và 7; tổng diện tích đất thu hồi của dự án khoảng 390.367m2; tổng số hộ dân bị ảnh hưởng khoảng 4.392 trường hợp. Chủ đầu tư dự án là Ban Bồi thường giải phóng mặt bằng Quận 8 và cơ quan chủ quản là Ủy ban nhân dân Quận 8. Quận cũng đã đề xuất với thành phố ưu tiên phương án tái định cư tại chỗ cho các hộ dân bị ảnh hưởng bởi các dự án.
Khu nhà trên và ven kênh Đôi tại phường 3. Ảnh: TTVH
Quá trình triển khai thực hiện các dự án sẽ có nhiều hộ dân không những phải di dời toàn bộ nhà ở của mình mà còn phải thay đổi cuộc sống, công việc và di chuyển đến nơi ở mới. Tuy nhiên, việc di dời, giải tỏa toàn bộ các căn nhà trên và ven hai bờ kênh Đôi sẽ giải quyết được tình trạng ô nhiễm môi trường, cải tạo hệ thống hạ tầng kỹ thuật, tạo quỹ đất để xây dựng mảng xanh, phục vụ nhu cầu vui chơi, giải trí của Nhân dân; xây dựng cảnh quan đô thị văn minh, hiện đại, tạo động lực thúc đẩy phát triển kinh tế - văn hóa - xã hội trên địa bàn quận, đồng thời chuyển hóa cơ bản một số địa bàn, khu vực phức tạp về tệ nạn ma túy. Việc thực hiện Chương trình chỉnh trang đô thị thể hiện quyết tâm chính trị cao của Đảng bộ, chính quyền và các ngành trên địa bàn quận trong việc thực hiện chủ trương cải thiện điều kiện sống của Nhân dân, mặt khác tạo sự chuyển đổi cho các hộ dân từ một nơi ở tạm bợ trên và ven kênh rạch, môi trường bị ô nhiễm, nguy cơ dịch bệnh ảnh hưởng đến tính mạng, tài sản, chuyển sang chỗ ở mới ổn định và chất lượng sống tốt hơn, đảm bảo an sinh xã hội, hòa cùng nhịp sống và sự phát triển của thành phố.
Công tác chỉnh trang đô thị là một trong những nhiệm vụ lâu dài và phức tạp, đòi hỏi mỗi cán bộ, đảng viên và người dân phải thực sự nêu gương, tiên phong trong cách nghĩ và hành động; phải có sự quan tâm chỉ đạo sâu sát của các cấp ủy, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội trong việc tăng cường công tác tuyên truyền, giáo dục, vận động, giải thích chủ trương, chính sách đến cán bộ, đảng viên và từng hộ gia đình, tạo sự đồng thuận cao trong xã hội về việc thực hiện công tác chỉnh trang và phát triển đô thị.
Việc hoàn thành Dự án chỉnh trang đô thị, di dời và tái định cư, tổ chức lại cuộc sống cho các hộ dân ở trên và ven kênh Đôi sẽ tạo một bước chuyển lớn trong công tác chỉnh trang đô thị, tạo tiền đề cho việc triển khai thực hiện đồng bộ ở các tuyến kênh rạch khác và tạo sự đột phá quan trọng trong quá trình phát triển kinh tế - văn hóa - xã hội của quận, góp phần xây dựng Quận 8 văn minh, hiện đại, phát triển nhanh và bền vững, phù hợp với xu thế phát triển chung của thành phố, hướng đến mục tiêu xây dựng thành phố Hồ Chí Minh là thành phố có chất lượng sống tốt, văn minh, hiện đại, nghĩa tình theo Nghị quyết Đại hội Đảng bộ thành phố lần thứ X đã đề ra./.
BAN TUYÊN GIÁO QUẬN ỦY QUẬN 8